Theo Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2022 & Nhu cầu tuyển dụng 2023 của TopCV Việt Nam vừa công bố mới đây, bất chấp những dự đoán chưa khả quan về diễn tiến kinh tế trong thời gian tới, hơn 50% doanh nghiệp tham gia khảo sát vẫn dự kiến có kế hoạch tăng nhu cầu tuyển dụng. Trong đó, 27,9% doanh nghiệp dự kiến sẽ tăng ngân sách tuyển dụng trong năm 2023. Con số này ở mức tương đối cao so với bối cảnh thị trường thời điểm hiện tại và có thể xem như một dấu hiệu tích cực cho thị trường lao động trong nước năm 2023.
1. Về Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2022 & Nhu cầu tuyển dụng 2023
Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2022 & Nhu cầu tuyển dụng 2023 là báo cáo thường niên được phát hành lần thứ 5 bởi TopCV Việt Nam – công ty hàng đầu trong lĩnh vực HR Tech (công nghệ nhân sự) tại Việt Nam. Báo cáo được thống kê bằng phương pháp định lượng, dựa trên kết quả khảo sát được nhận phản hồi từ hơn 2200 doanh nghiệp và hơn 3000 người lao động, kết hợp với số liệu của hơn 300.000 tin tuyển dụng được đăng tải trên Nền tảng tuyển dụng thông minh TopCV trong năm 2022.
Từ những số liệu phân tích tổng quan và đầy thực tiễn trong bối cảnh nền kinh tế có nhiều biến động năm 2023, báo cáo sẽ cung cấp cái nhìn toàn cảnh cho cộng đồng người làm nhân sự và quản trị tại Việt Nam về:
- Tổng quan tình hình tuyển dụng của doanh nghiệp trong năm 2022
- Nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp trong năm 2023
- Mức lương trung vị theo cấp bậc / vị trí / số năm kinh nghiệm của các ngành nghề phổ biến
- Những thay đổi về thói quen, hành vi tìm việc của người lao động trong năm 2023
- Các giải pháp tuyển dụng từ góc độ doanh nghiệp
2. Tình hình thị trường tuyển dụng Việt Nam trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động năm 2022
Bức tranh kinh tế toàn cầu năm 2023 là sự kết hợp giữa nhiều gam màu sáng – tối đan xen xen. Thị trường lao động và việc làm năm 2022 đã có một năm đầy biến động với nhiều diễn biến thay đổi nhanh chóng và khó lường. Cụ thể, theo Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2022 & Nhu cầu tuyển dụng 2023 của TopCV Việt Nam, mặc dù tỷ lệ thiếu hụt nhân lực tính đến hết năm 2022 tại các doanh nghiệp giảm 2,7% so với năm 2021, nhưng con số này không đáng kể khi tỷ lệ doanh nghiệp gặp phải tình trạng thiếu hụt nhân lực vẫn chiếm 40,5%. Đặc biệt, quy mô doanh nghiệp dưới 25 nhân viên gặp phải tình trạng thiếu hụt nhân sự cao nhất với tỷ lệ 40,6%.
3 lĩnh vực kinh doanh đáng lưu ý có tỷ lệ thiếu hụt nhân sự cao nhất là Bảo hiểm, Thương mại điện tử và Giáo dục / Đào tạo.
Từ kết quả khảo sát, Kinh doanh / Bán hàng vẫn tiếp tục là vị trí được tuyển dụng nhiều nhất và giữ vị trí top đầu được các doanh nghiệp “săn tìm” nhiều nhất trong 3 năm liên tiếp (2020, 2021, 2022). Tuy nhiên đây đồng thời cũng là vị trí khó tuyển dụng và khó giữ chân nhất trong năm 2022, theo sau đó là IT phần mềm. Như vậy, thị trường nhân lực Kinh doanh / Bán hàng, IT phần mềm và “cơn khát” tuyển dụng không chỉ đơn thuần là áp lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong năm 2022, mà dự kiến sẽ là một thách thức không hề nhỏ các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt trong 2023.
Nhìn nhận những nguyên nhân gây thiếu hụt nhân sự từ góc độ doanh nghiệp, hai nguyên nhân được đề cập chủ yếu là Số lượng hồ sơ ứng viên chưa đáp ứng đủ nhu cầu tuyển dụng (62,4%) và Ứng viên chưa đáp ứng đủ yêu cầu về kỹ năng chuyên môn (59,2%).
Đứng trước những nguy cơ thiếu hụt nhân sự trong giai đoạn bối cảnh thế giới có nhiều biến động vĩ mô, doanh nghiệp còn phải đối mặt với tình trạng “chảy máu chất xám” khi có tới 95,9% người lao động sẵn sàng đón nhận cơ hội việc làm mới ngay cả khi có việc.
Top 3 lý do hàng đầu dẫn đến mong muốn chuyển việc của người lao động xuất phát từ Công việc hiện tại ít có khả năng phát triển; Mức lương, thưởng, đãi ngộ không tương xứng với năng lực và Quy trình, chính sách công ty không rõ ràng, minh bạch. Thị trường việc làm dự báo trong thời gian tới sẽ trở nên vô cùng sôi động, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp cần chuẩn bị trước tâm lý đón nhận những biến động về nhân sự, đặc biệt là triển khai kịp thời các phương án giữ chân người lao động.
Quyết định đưa ra những cơ hội phát triển tương xứng với năng lực nhân viên và chính sách lương phù hợp, dựa trên bảng lương trung vị được thống kê và tính toán từ hơn 300.000 tin tuyển dụng được đăng tải trên Nền tảng tuyển dụng thông minh TopCV năm 2022 sẽ góp phần giúp các doanh nghiệp gia tăng lợi thế cạnh tranh, thu hút và giữ chân nhân tài.
3. Nhu cầu tuyển dụng 2023 vẫn tăng cao, cuộc chiến giành nhân tài nhóm senior diễn ra sôi nổi
Hơn 50% doanh nghiệp cho biết nhu cầu tuyển dụng của họ sẽ tăng lên trong năm 2023, tỷ lệ tăng trưởng nhu cầu tuyển dụng nhiều nhất nằm trong nhóm có quy mô từ 1000-2999 nhân viên (60,7%) và các doanh nghiệp trong lĩnh vực Xuất nhập khẩu (>80%), Dược phẩm / Y tế / Công nghệ sinh học (63,6%) và Nông nghiệp (62,5%). Trong số các doanh nghiệp có kế hoạch tăng nhu cầu tuyển dụng, dự kiến một nửa trong số đó (27,9%) sẽ tăng ngân sách tuyển dụng trong năm nay. Trong thời điểm tình hình kinh tế khó khăn, nhiều biến động khó lường, chỉ số này như một dấu hiệu tích cực cho thị trường lao động trong nước năm 2023.
Những lĩnh vực được tuyển dụng nhiều nhất năm 2022 như Kinh doanh / Bán hàng, IT phần mềm và Marketing / Truyền thông / Quảng cáo dự báo sẽ tiếp tục là 3 vị trí được “săn đón” nhiều nhất trong 2023.
Liên quan đến các mục tiêu chính của doanh nghiệp, việc kiểm soát chi phí hiệu quả là yếu tố chính dẫn đến các quyết định về chính sách nhân sự trong năm 2023. Phần lớn các nhà tuyển dụng đều đang tìm kiếm các ứng viên có nhiều kinh nghiệm (trên 3 năm kinh nghiệm) để hỗ trợ và gia tăng hiệu quả công việc (40,8 %). Kinh nghiệm thực tế là điều hầu hết mà doanh nghiệp quan tâm ở CV ứng viên (89,4%), tiếp đến là Kỹ năng mềm (54,1%).
Kết quả trên cho thấy, việc tìm kiếm những nhân viên giàu kinh nghiệm và kỹ năng xử lý công việc, kể cả về chuyên môn và kỹ năng mềm (Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và quản lý thời gian, kỹ năng tự nhận thức và đánh giá, khả năng chịu đựng áp lực, xử lý rủi ro linh hoạt,…) là điều mà hầu hết các doanh nghiệp đều chú trọng trong thời gian tới.
Việc lựa chọn tuyển dụng những ứng viên có khả năng đa nhiệm (multitasking) sẽ là một trong những con đường ngắn nhất giúp doanh nghiệp tối ưu nguồn nhân lực nhằm đẩy mạnh hiệu suất công việc, nâng cao chất lượng và năng suất.
Bên cạnh đó, cuộc chiến giành nhân tài đang diễn ra sôi nổi ở nhóm senior, vì thế doanh nghiệp cũng cần xây dựng tốt hệ thống đãi ngộ, mang tính cá nhân hóa và linh hoạt hơn. Bộ phận tuyển dụng của doanh nghiệp cần trang bị các kiến thức sâu hơn và triển khai các phương pháp tiếp cận chuyên nghiệp, đặc biệt là trong quá trình tuyển dụng nhóm senior.
4. Linh hoạt trong chính sách, cộng hưởng sức mạnh công nghệ để thu hút nhân tài
Trong khi tình hình kinh tế khó khăn, nhà tuyển dụng đẩy nhanh việc tìm kiếm giải pháp cân đối chi phí cho doanh nghiệp thì người lao động cũng đang cố gắng quản lý chi phí để đối phó với lạm phát. Số liệu Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2022 & Nhu cầu tuyển dụng 2023 đã phản ánh rõ rệt điều đó khi phần lớn người lao động tham gia khảo sát lựa chọn thu nhập là yếu tố top đầu ảnh hưởng đến sự lựa chọn công việc của họ. Bên cạnh việc đưa ra những chính sách lương, thưởng hợp lý, doanh nghiệp cần ưu tiên triển khai đa dạng các thức làm việc như Hybrid working (Mô hình làm việc chủ động về vị trí); Flexible working (Mô hình làm việc theo giờ linh hoạt); Agile working (Mô hình làm việc linh hoạt về không gian).
Đối với thị trường lao động không ngừng thay đổi, cạnh tranh ngày càng gay gắt và sự khan hiếm nguồn ứng viên có chuyên môn cao phù hợp với kỳ vọng công việc phức tạp, các doanh nghiệp sẽ khó đưa ra các quyết định liên quan đến chính sách nhân sự. Tuy nhiên, những hình thức ứng dụng công nghệ để giải quyết các bài toán liên quan đến hoạt động tuyển dụng đã bắt đầu được đánh giá cao trong thời gian gần đây. Sử dụng các giải pháp tuyển dụng tổng thể vẫn là xu hướng được doanh nghiệp sử dụng trong năm 2023 khi có đến 88,1% doanh nghiệp tham gia khảo sát lựa chọn.
Bên cạnh đó, ứng dụng HR Tech (công nghệ nhân sự) đã không chỉ là xu hướng mà đã đi vào thực tế quản trị nhân viên tại các doanh nghiệp khi có 35,1% doanh nghiệp tham gia khảo sát đã ứng dụng HR Tech trong năm 2022 và 56,6% doanh nghiệp dự định ứng dụng HR Tech trong năm 2023. Để bắt nhịp xu hướng chung cũng như tối ưu quy trình quản trị nhân viên, doanh nghiệp, đặc biệt là Ban Quản trị và Phòng Nhân sự cần có những tìm hiểu, định hướng và chiến lược sử dụng các giải pháp công nghệ từ các công ty HR Tech tiên phong như TopCV Việt Nam.
Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2022 & Nhu cầu tuyển dụng 2023 từ TopCV là báo cáo miễn phí dành cho cộng đồng người làm nhân sự và quản trị tại Việt Nam. Để tải bản đầy đủ và xem khung lương trung vị chi tiết từng vị trí, kinh nghiệm, cấp bậc theo từng ngành nghề, mời bạn click vào đây.
Chúng tôi hy vọng tài liệu này sẽ là một công cụ hữu ích cho chiến lược phát triển và tuyển dụng nhân tài trong năm 2023 cho cả ứng viên và các nhà tuyển dụng.